سالانهی عکس دانشجویان عکاسی دانشگاه تهران از سال ۱۳۹۵ و به همت انجمن علمی این رشته آغاز به کار کرد. این رویداد با هدف بررسی جایگاه عکاسی دانشگاهی در فضای هنری ایران شروع شد و طی دورههای مختلف کمکم بخشهای دیگری مثل نشستهای تخصصی، جلسات نقد و بررسی آثار، گفتگو با هنرمندان و پخش فیلم مستند عکاسان بزرگ نیز به آن اضافه شد تا جایگاه و بار علمی آن افزایش پیدا کند. این سالانه فرصتی را فراهم آورد تا دانشجویان تمام مقاطع تحصیلی رشتهی عکاسی دانشگاه تهران بتوانند آثار خود را بعد از کسب امتیاز لازم از هیئت داوران، در معرض نمایش عمومی قرار دهند و از نزدیک با روند برگزاری یک نمایشگاه آشنا شوند.
طی هفت سالانهی برگزار شده، آثار دانشجویان تنها محدود به تکعکس و مجموعه عکس نبوده بلکه آثاری مثل کتاب عکس، ویدئو و چیدمان عکس نیز در سالانه به نمایش درآمدهاند و این آثار بارها در نشستهای مختلف توسط منتقدین بررسی شدهاند. جامعهی مخاطبین این رویداد هم محدود به دانشجویان دانشگاه تهران نمیشود و هر سال در هفتهی برگزاری سالانه، علاقهمندان میتوانند با حضور در پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران از آثار دانشجویان دیدن کنند و در صورت تمایل در نشستهای تخصصی و جنبی این رویداد هم شرکت کنند. این نشستهای تخصصی با سخنرانی اساتید، هنرمندان و منتقدین جامعهی هنری ایران همراه است که به بررسی موضوعات آموزشی، آسیبشناسی و نقد جریانهای هنری معاصر و گفتگو دربارهی عکسهای به نمایش درآمده در سالانه میپردازند.
شرکتکنندگان در این نشستها هرساله از سرتاسر کشور در پردیس هنرهای زیبا گردهم میآیند تا با بهوجود آوردن فضایی صمیمی و دوستانه و در عین حال تخصصی، تعامل بیشتری میان جامعهی عکاسی کشور با عکاسی دانشگاهی ایجاد شود. در دوران همهگیری ویروس کرونا نشستها و نمایشگاه سالانه بهصورت مجازی برگزار شد و این امکان فراهم شد تا علاقهمندان یا سخنرانان از سرتاسر جهان امکان حضور در نشستهای سالانه را داشته باشند. همچنین ویدئوی نشستها ضبط و در سایت سالانه بارگذاری میشود تا تمامی نشستها از طریق سایت سالانه نیز در دسترس علاقهمندان به عکاسی باشد.
اکثریت قریب به اتفاق منتقدان، آثار حاضر در این سالانهها را با آثار ارائه شده در سطح اول نمایشگاهی ایران مقایسه میکنند؛ کما اینکه چندین نفر از دانشجویانی که آثارشان در سالهای گذشته بر روی دیوارهای دانشگاه تهران به نمایش گذاشته شده، بعدها بهواسطهی همین سالانهها موفق به برگزاری نمایشگاههای سطح اول در گالریهای معروف و چاپ چندین کتاب عکس در کشورهای مختلف شدهاند. در نشریات و نشستهای مختلف از سالانهی عکس دانشجویان عکاسی دانشگاه تهران بهعنوان رویداد مستمری که بهتنهایی تاریخ عکاسی این دانشگاه را مستند میکند، یاد شده است.
جزئیات بیشتر دربارهی هر کدام از سالانههای عکس دانشجویان عکاسی دانشگاه تهران را میتوانید در همین صفحه بخوانید:
اولین سالانهی عکس دانشجویان رشتهی عکاسی دانشگاه تهران
اسفند ۱۳۹۵
سالانهی عکس دانشجویان عکاسی دانشگاه تهران از سال ۱۳۹۵ و به همت انجمن علمی این رشته و گروه اجرایی سالانهی اول آغاز به کار کرد. این رویداد با هدف بررسی جایگاه عکاسی دانشگاهی در فضای هنری ایران شروع شد و طی دورههای مختلف کمکم بخشهای دیگری مثل نشستهای تخصصی، جلسات نقد و بررسی آثار، گفتگو با هنرمندان و پخش فیلم مستند عکاسان بزرگ نیز به آن اضافه شد تا جایگاه و بار علمی آن افزایش پیدا کند. این سالانه که در سه بخش تکعکس، مجموعهعکس و ویدئوآرت برگزار شد، فرصتی را فراهم آورد تا دانشجویان تمام مقاطع تحصیلی رشتهی عکاسی دانشگاه تهران بتوانند آثار خود را بعد از کسب امتیاز لازم از هیئت داوران، در معرض نمایش عمومی قرار دهند و از نزدیک با روند برگزاری یک نمایشگاه آشنا شوند. دکتر محمد ستاری، مهرداد نجمآبادی، مهران مهاجر، غزاله هدایت، ساسان افشارزاده و یوسف زینالزاده هیئت داوران اولین سالانهی عکس دانشجویان عکاسی دانشگاه تهران را تشکیل میدادند و در نهایت آثار ۲۲ دانشجو را شایستهی نمایش در نگارخانهی تهران دانستند.
دومین سالانهی عکس دانشجویان رشتهی عکاسی دانشگاه تهران
اسفند ۱۳۹۶
دومین سالانهی عکس دانشجویان عکاسی دانشگاه تهران در سال ۱۳۹۶ و به همت انجمن علمی این رشته و گروه اجرایی سالانهی دوم برگزار شد. این دوره نیز در سه بخشِ تکعکس، مجموعهعکس، کتابعکس و ویدئوآرت میزبان آثار دانشجویان رشتهی عکاسی پردیس هنرهای زیبا دانشگاه تهران بود. بنا بر رسم سابق در این دوره نشستهای تخصصی، جلسات نقد و بررسی آثار، گفتگو با هنرمندان در کنار نمایشگاه آثار برگزیدگان نهایی صورت گرفت. دکتر محمد ستاری، مهرداد نجمآبادی، مهران مهاجر، غزاله هدایت، حسن خوبدل و یوسف زینالزاده، صیاد نبوی، شباهنگ کوثر و رهام شیراز بهعنوان داوران دومین سالانهی عکس دانشجویان عکاسی دانشگاه تهران داوری آثار دریافتی را بر عهده داشتند که در نهایت آثار ۱۹ دانشجو را شایستهی نمایش در نگارخانهی تهران دانستند.
سومین سالانهی عکس دانشجویان رشتهی عکاسی دانشگاه تهران
آذر ۱۳۹۷
همزمان با تدوین ویراست نخست شیوهنامهی اجرایی سالانه، سومین دورهی سالانه با تحولات جدیدی در آذرماه ۱۳۹۷ برگزار شد. در این دوره یکی از مهمترین تحولات تغییر ترکیب هیئت داوران بود که بنا شد از هنرمندان و صاحبنظران غیر دانشگاهی نیز که تاکنون عضو این هیئت نبودند دعوت به عمل آید. بدین ترتیب مهرداد نجمآبادی، غزاله هدایت، نجف شکری، باربد گلشیری و مهدی وثوقنیا بهعنوان داوران این دوره آثار ۱۵ دانشجو را شایستهی نمایش دانستند. گفتنی است محل نمایش آثار این دوره، از نگارخانه تهران به تالار ایران و نگارخانه تجسمی واقع در دانشکده هنرهای تجسمی پردیس هنرهای زیبا تغییر کرد.
در کنار این تغییرات که تأثیر مثبتی بر روند پیشرفت این دوره و حتی دورههای پس از آن داشت، مانند دو دورهی قبل نشستها و گفتگوهای تخصصی در زمینهی عکاسی و بررسی آثار صورت گرفت. همچنین یکی دیگر از نقاط قوت این دوره چاپ کتاب عکس از آثار برگزیدگان سومین سالانهی عکس دانشجویان دانشگاه تهران بود. به منظور پاسداشت از زحمات و میراث شادروان دکتر هادی شفائیه، بنیانگذار رشتهی دانشگاهی عکاسی در ایران، این دوره از سالانه به ایشان تقدیم شد.
چهارمین سالانهی عکس دانشجویان رشتهی عکاسی دانشگاه تهران
دی ۱۳۹۸
دورهی چهارم سالانهی عکس دانشگاه تهران در حالی برگزار شد که ویراست نخست شیوهنامهی اجرایی سالانه توسط انجمن علمی منتشر شده بود. به عبارت دیگر در این دوره برای نخستین بار شاهد برگزاری سالانه به شیوهای نظاممند و بر پایه مفاد شیوهنامه بودیم. در این دوره یکی از تحولات مهم اضافه شدن بخش جنبی در کنار بخش اصلی سالانه بود. در این بخش آثاری از عکاسان سراسر ایران توسط بهنام صدیقی، هادی آذری، معین بهرامی و امیرهادی شیرزادی مورد قضاوت قرار گرفتند و در نهایت آثار ۱۰ نفر جهت برگزاری نشست گفتگو در مورد آثارشان انتخاب شدند.
از دیگر تغییرات قابل توجه در این سالانه میتوان به پخش مستندهایی دربارهی عکاسی اشاره کرد. در بخش اصلی مهران مهاجر، نیوشا توکلیان، مهرداد افسری، صیاد نبوی و ندا رضویپور بهعنوان داوران این دوره، آثار ۱۸ دانشجو را شایستهی نمایش دانستند.
گفتنی است در این دوره از سالانه، هیئت داوران چند کتاب عکس را نیز برگزیده اعلام کردند و این کتابها در کنار باقی آثار به نمایش درآمدند. در کنار این پیشرفتها مانند دورههای پیشین نشستها و گفتگوهای تخصصی در زمینهی عکاسی و بررسی آثار صورت گرفت. همچنین یکی دیگر از نقاط قوت این دوره میتوان به چاپ کتاب عکس از آثار برگزیدگان چهارمین سالانهی عکس دانشجویان دانشگاه تهران و نیز تدوین و چاپ کتابهای سالانهی اول و دوم که تاکنون آماده نشده بودند، اشاره کرد. این سالانه به پاس قدردانی از زحمات بیدریغ دکتر محمد ستاری دانشیار رشتهی عکاسی دانشگاه تهران به ایشان تقدیم شد.
پنجمین سالانهی عکس دانشجویان رشتهی عکاسی دانشگاه تهران
اسفند ۱۳۹۹
دورهی پنجم سالانهی عکس دانشگاه تهران در حالی برگزار شد که به دلیل شیوع بیماری کووید-19 دانشگاهها و مراکز آموزشی تعطیل شده بودند. در این شرایطِ تجربهنشده پس از چندین ماه وقفه شورای سیاستگذاری سالانه بر آن شد با توجه به شرایط به وجود آمده سالانه را به صورت آنلاین و مجازی برگزار کند. برای این منظور و به عنوان نقطهعطف این دوره سایت سالانهی عکس دانشجویان رشته عکاسی دانشگاه تهران به آدرس www.utphotoex.ir طراحی و برای نمایش آثار برگزیدگان و نشستها استفاده شد.
مهرداد نجمآبادی، غزاله هدایت، فرهاد فخریان، شهریار توکلی و بهرنگ صمدزادگان بهعنوان داوران این دوره، آثار 2۴ دانشجو را شایستهی نمایش دانستند. در این دوره نیز مانند دورههای پیشین نشستها و جلسات عکاسی متنوعی برگزار شد، با این تفاوت که برای اولین بار تمام نشستها بهصورت وبینار اینترنتی برگزار شدند. گفتنی است در این دوره گفتگوهای ویدئویی با چند نفر از دانشآموختگان عکاسی هنرهای زیبا صورت گرفت. این دوره از سالانه برای قدردانی از زحمات شادروان دکتر محسن حبیبی، رئیس اسبق پردیس هنرهای زیبا، به ایشان تقدیم شد.
ششمین سالانهی عکس دانشجویان رشتهی عکاسی دانشگاه تهران
آذر و دی ۱۴۰۰ به صورت مجازی - تیر ۱۴۰۱ به صورت حضوری
دورهی ششم سالانهی عکس دانشگاه تهران در حالی برگزار شد که همچنان به دلیل شیوع بیماری کووید-19 دانشگاهها و مراکز آموزشی تعطیل بودند. شورای سیاستگذاری سالانه با تجربهی برگزاری سالانهی قبلی به صورت مجازی، تصمیم گرفت این سالانه را با تغییراتی به صورت مجازی برگزار کند. هیئت داوران بخش اصلی سالانهی ششم را (به ترتیب حروف الفبا) هادی آذری، هلیا دارابی، بهنام صدیقی، نیلوفر معترف و مهران مهاجر تشکیل دادند. ۷۹ اثر در بخش اصلی سالانه به دبیرخانه ارسال شد که در مجموع ۲۸ اثر از ۲۴ نفر به عنوان برگزیدهی داوران انتخاب شدند.
به منظور ایجاد ارتباط نزدیکتر با دانشجویان علاقهمند به عکاسی در دیگر دانشگاهها و فراهم کردن فرصت گفتگو با این دانشجویان، شورای سیاستگذاری سالانهی ششم تصمیم گرفت در بخش جنبی ششمین سالانهی عکس دانشجویان عکاسی دانشگاه تهران به آثار این دانشجویان بپردازد. در همین راستا از تمامی دانشجویان، در هر رشتهای که تحصیل میکنند، دعوت شد تا آثار خود را به دبیرخانهی سالانهی ششم ارسال کنند. در نتیجهی این فراخوان 105 اثر به دبیرخانهی سالانه ارسال شد و داوران بخش جنبی 10 اثر را انتخاب کردند. هیئت داوران بخش جنبی سالانهی ششم را (به ترتیب حروف الفبا) امید امیدواری، باران عطایی، امیرحسین کردونی، نیلوفر محمودیان، افروز مصلاییپور، کیوان نیکطبیعت و دلارام وفایینژاد تشکیل دادند.
در بخش نشستها نیز 6 نشست، به صورت زنده (لایو) در حساب اینستاگرام سالانه برگزار شد. ارائهدهندگان در این نشستها، دانشآموختگان ارشد عکاسی هنرهای زیبا بودند و مجری جلسات نیز دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد عکاسی هنرهای زیبا بودند. از 27 آذر تا 2 دی ماه 1400 نیز ده نشست تخصصی به صورت مجازی و در بستر اسکایروم برگزار شد. علاوه بر انتشار اخبار مربوط به سالانه و فیلم نشستهایی که بهصورت زنده در بستر اینستاگرام برگزار شده بودند، ویدئوهایی نیز با موضوع تاریخچهی رشتهی عکاسی پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران در قالب مصاحبه با برخی از معلمان و دانشآموختگان این رشته ضبط و آماده شد که در نهایت در سایت، اینستاگرام و آپارات سالانه منتشر شدند.
ششمین دورهی سالانه، به پاس زحمات بیدریغ و تاثیرگذاری بیبدیل یحیی دهقانپور بر جریان عکاسی در ایران، به ایشان تقدیم شد.
همچنین با بازگشایی دانشگاهها در سال ۱۴۰۱ نمایشگاه آثار برگزیدگان در تیر ماه ۱۴۰۱ برگزار شد. علاوه بر نمایشگاه حضوری، رونمایی از کتاب ششمین سالانهی عکس دانشجویان عکاسی دانشگاه تهران و رونمایی از شمارهی یازدهم نشریهی چشمک، سه نشست گفتگو با هنرمند نیز در سالانهی ششم صورت پذیرفت. استاد یحیی دهقانپور که سالانهی ششم به ایشان تقدیم شده بود نیز در مراسم افتتاحیه و اختتامیهی سالانهی ششم حضور داشتند.
هفتمین سالانهی عکس دانشجویان رشتهی عکاسی دانشکدگان هنرهای زیبای دانشگاه تهران
دی ۱۴۰۲
دورهی هفتم سالانهی عکس پردیس هنرهای زیبا دانشگاه تهران از دوم تا ششم دی ماه ۱۴۰۲ در نگارخانه تهران برگزار شد. شورای سیاستگذاری سالانهی هفتم با توجه به شرایط اجتماعی بعد از جنبش زن زندگی آزادی و شرایط حاکم بر دانشگاه تهران و بهمنظور برگزاری حضوری سالانه، این دوره را با تأخیری یکساله برگزار کردند. هیئت داوران سالانهی هفتم را (به ترتیب حروف الفبا) هادی آذری، مهدی عراقچیان، محمد غزالی، مهرداد نجمآبادی و غزاله هدایت تشکیل دادند. ۸۶ اثر به دبیرخانهی سالانهی هفتم ارسال شد که در مجموع ۲۱ اثر از ۲۱ نفر بهعنوان برگزیدهی داوران انتخاب شدند.
در بخش نشستها نیز در مجموع ۹ نشست برگزار شد که ۴ نشست با محوریت گفتگو با هنرمندان، ۴ نشست در زمینهی مباحث عکاسی و یک نشست نیز گفتگو با داوران این دوره بود.
در این دوره با تصمیم شورای سیاستگذاری به منظور ایجاد ارتباط نزدیکتر با دانشآموختگان دهههای گذشتهی رشتهی عکاسی دانشگاه تهران و با هدف گرامیداشت چهلمین سالگرد تأسیس رشتهی عکاسی در پردیس هنرهای زیبا، و فراهم کردن فرصت گفتگو با این افراد، ضمن تشکیل گروهی در این زمینه، فیلم مستندی با عنوان «عکاسی هنرها»، مروری بر چهل سال عکاسی در هنرهای زیبای دانشگاه تهران با همت دانشجویان فعلی در ارتباط با سیر تکوین رشتهی عکاسی در پردیس هنرهای زیبا دانشگاه تهران در قالب مصاحبه با برخی از معلمان و دانشآموختگان این رشته ضبط و آماده شد که در نهایت در وبسایت، اینستاگرام و آپارات سالانه منتشر شد.
هفتمین دورهی سالانهی عکس دانشجویان عکاسی دانشکدگان هنرهای زیبای دانشگاه تهران، به پاس زحمات بیدریغ و تأثیرگذاری بیبدیل مهرداد نجمآبادی بر جریان عکاسی دانشگاهی ایران، به ایشان تقدیم شد.